30/11/2007

Biniau Peryglus!

Mae llawer o drafodaeth wedi bod yn diweddar yn erbyn yr arfer o gasglu biniau lludw yn bymthegnosol yn hytrach nag yn wythnosol fel bu'r arfer ers degawdau.

Mae'r nifer o'r dadleuon wedi eu hen arfer: drewdod, pryfaid, pydredd, llygod, blerwch, cathod; ac ati. Ond mi glywais ddadl newydd (i mi o leiaf) heno.

Yn ôl cyn cyd-weithiwr imi, sydd bellach yn gweithio mewn adran damweiniau ac argyfwng ysbyty, roedd damweiniau a oedd yn ymwneud a bin sbwriel yn bethau achlysurol iawn yn yr adran gynt. Mor brin, bod stori'r boi a anafwyd yn ei fin yn peri chwerthin yn y gyfadran. Ers i ddalgylch yr ysbyty dechrau casglu biniau yn bymthegnosol mae achosion o'r fath wedi dod yn gyffredin iawn, iawn. Mor gyffredin fel eu bod yn achosi pwysau ychwanegol ar yr uned damweiniau.

Mae'r anafiadau, gan amlaf, yn digwydd o herwydd bod pobl yn neidio yn eu biniau i geisio gwasgu'r gwasarn a chael mwy o rwtsh yn y bin.

Mi fyddai'n ddifyr gwybod os oes yna ystadegau swyddogol i gefnogi'r dystiolaeth anecdotaidd yma. Ac os oes, diddorol bydda wybod faint o gost ychwanegol sy'n cael ei godi ar y GIG trwy'r arfer o gasglu biniau pob pythefnos.

28/11/2007

Pleidleisiau y Loteri

Yr wyf wedi pleidleisio dwywaith heddiw. Yn gyntaf mi fwriais bleidlais i brosiect sy'n ceisio adfer parc cyhoeddus Dolgellau, i ennill nawdd o Gronfa'r Loteri Fawr; yn ail mi roddais gefnogaeth i brosiect Sustrans Connect2 i dderbyn arian o Gronfa £50 Miliwn y Bobl.

Rhaid cyfaddef fy mod i heb bleidleisio mewn modd gwrthrychol, trwy edrych ar yr holl brosiectau dan sylw a chefnogi'r un mwyaf haeddiannol. Mi fwriais fy mhleidlais am resymau plwyfol a hunanol. Bydd aelodau o fy nheulu sy'n byw yn y dre yn cael bendith o barc Dolgellau, a phrosiect Sustrans yw'r unig un o'r pedwar dan sylw sydd yn cael effaith uniongyrchol ar Gymru. Mae'n siŵr bod mwyafrif o'r rai sydd wedi bwrw pleidlais wedi gwneud hynny am resymau unigoliaeth yn hytrach na rhai gwrthrychol.

Os nad yw'r arian yn cael ei rannu ar sail wrthrychol mae'n rhaid amau cyfiawnder rhannu grantiau'r Loteri trwy bleidlais boblogaidd. Mae Dolgellau yn cystadlu am grant yn erbyn prosiect yn Nhreffynnon. Poblogaeth y naill dref yw 2,700 tra bod y llall a phoblogaeth o 8,700, mae'r rhifyddeg yn rhoi mantais glir ac annheg i Dreffynnon. Nos yfory bydd pentref bach Penarlâg yn cystadlu yn erbyn dinas fawr Abertawe am arian!

Mae yna ambell i achos da sydd ag apêl fwy poblogaidd nag eraill. Bydda brosiect i helpu plant bach sâl yn sicr o ddenu llawer mwy o gefnogaeth na phrosiect i helpu oedolion sy'n gaeth i gyffuriau er enghraifft. Mae'n haws i brosiectau poblogaidd denu arian o ffynonellau eraill nag ydyw i'r achosion llai poblogaidd. Gan hynny yr achosion llai poblogaidd sydd a'r angen fwyaf am grant.

Mae yna rywbeth ffiaidd yn y syniad o drin achosion da fel cystadleuwyr mewn sioe cwis câs, lle mae'r enillydd yn ennill popeth a'r collwr yn cael ei drin fel y ddolen gwanaf, sy'n cerdded i ffwrdd efo dim.

Rwy'n credu'n gryf dylid rhoi'r gorau i ddosbarthu arian elusennol mewn ffordd mor annheg a chael hyd i ffordd sydd yn ymdrin â phob cais mewn modd cytbwys a gwrthrychol.

17/11/2007

Cymru, Lloegr a thegwch ar y Bîb

Mae'r BBC am gynnal arolwg i weld os ydy digwyddiadau yng Nghymru, Yr Alban a Gogledd yr Iwerddon yn cael cynrychiolaeth deg ar raglenni Newyddion Prydeinig y Sianel.

Prin fod angen gwario miloedd ar y fath arolwg. Mae'r ateb yn glir. Prin iawn yw'r wybodaeth am wledydd llai'r DU ar raglenni megis News at Ten .

Pe bai dyn yn dirymu ar newyddion Prydeinig y BBC am wybodaeth o'r cynulliad eleni, yr unig beth fyddai'n gwybod, bron, yw bod y Cynulliad wedi lladd Siambo.

Ond rwy'n amau bod yr arolwg yn edrych ar y cwestiwn anghywir. Mae gan Gymru a'r Alban eu gwasanaethau newyddion cenedlaethol eu hunain. Mae'n wir fod gormod o bobl yn dewis peidio gwylio newyddion Cymreig - ond cwestiwn arall yw hynny. Yr unig wlad sydd heb wasanaeth newyddion a materion cyfoes cenedlaethol yw Lloegr.

Mae modd imi wylio rhaglenni sydd yn ymwneud a gwleidyddiaeth unigryw fy ngwlad. Does dim modd i'r Sais gwneud yr un peth. Mae'r Sais yn hollol ddibynnol ar y gwasanaeth Prydeinig.

Ers datganoli mae gan Loegr gwleidyddiaeth unigryw sydd yn wahanol i wleidyddiaeth Cymru, yr Alban a Gogledd yr Iwerddon. Gwendid mwyaf gwasanaethau newyddion y BBC (a sianeli eraill) yw nad ydynt yn cydnabod hyn trwy greu rhaglenni Saesnig.

Pe bai gwasanaeth cenedlaethol i Loegr yn cael ei greu rwy'n sicr mae un o sgil effeithiau hynny byddid cynrychiolaeth decach o holl wledydd y DU ar y gwaddol o raglenni Prydeinig.

06/11/2007

Tân Gwyllt Cymreig?

Mae yna nifer o resymau dros beidio â dathlu gwyl Guto Ffowc. Yn amlwg mae'n wyl Prydeinllyd - yn cael ei ddathlu ar raddfa Brydeinig ac yn cael ei gynnal i ddathlu goroesiad Senedd a Brenin Lloegr.

Mae o'n wyl sy'n annog anoddefgarwch crefyddol, yn dathlu ymosodiad ar ryddid barn ac yn clodfori agwedd ffiaidd tuag at drosedd a chosb..

Ond mae'r plantos yn mwynhau noson tân gwyllt a dim ond rhiant crintachlyd bydda am rwystro eu plant rhag ymuno yn yr hwyl o herwydd cywirdeb gwleidyddol.

Be mae rhiant gwladgarol Cymreig am wneud, felly? Be am gael noson tân gwyll i ddathlu digwyddiad cenedlaethol Cymreig yn ystod yr un cyfnod o'r flwyddyn? Oes yna ddigwyddiadau addas ar gael?

Tân Gwyllt Cymreig?

Mae yna nifer o resymau dros beidio â dathlu gwyl Guto Ffowc. Yn amlwg mae'n wyl Prydeinllyd - yn cael ei ddathlu ar raddfa Brydeinig ac yn cael ei gynnal i ddathlu goroesiad Senedd a Brenin Lloegr.

Mae o'n wyl sy'n annog anoddefgarwch crefyddol, yn dathlu ymosodiad ar ryddid barn ac yn clodfori agwedd ffiaidd tuag at drosedd a chosb..

Ond mae'r plantos yn mwynhau noson tân gwyllt a dim ond rhiant crintachlyd bydda am rwystro eu plant rhag ymuno yn yr hwyl o herwydd cywirdeb gwleidyddol.

Be mae rhiant gwladgarol Cymreig am wneud, felly? Be am gael noson tân gwyll i ddathlu digwyddiad cenedlaethol Cymreig yn ystod yr un cyfnod o'r flwyddyn? Oes yna ddigwyddiadau addas ar gael?

20/10/2007

Diwrnod Cefnogi Siopau Bach

Mae'n debyg bod heddiw wedi ei bennu yn Ddiwrnod Cefnogi Siopau Bach.

Mae Undeb yr Annibynwyr am inni brynu ein nwyddau heddiw yn siop y pentref yn hytrach na'r archfarchnadoedd mawr.

Syniad clodwiw iawn rwy'n siŵr. Yn anffodus y cyntaf imi glywed am y cynllun oedd wrth imi godi copi o'r Cymro yn Tesco 'pnawn yma - yr unig siop yn yr ardal hon sy'n gwerthu'r papur.

Ysgolion Gwynedd

Mi fydd yn anodd ar y naw i Blaid Cymru cadw ei gafael ar Gyngor Sir Gwynedd ar ôl etholiadau mis Mai nesaf os ydy'n bwrw 'mlaen a'r cynllun addysg a gyhoeddwyd ddoe. Cynllun bydd yn cael effaith andwyol ar dros 80% o ysgolion cynradd y sir. Mae cyhoeddi cynllun o'r fath namyn chwe mis cyn etholiad megis gweithred o hunanladdiad gwleidyddol ac yn anodd iawn ei ddeall yn nhermau gwleidyddol, heb son am ei effaith ar addysg yn y sir.

Yn ardaloedd cryfaf y Blaid, Dwyfor a Meirionnydd, dim ond dwy ysgol arbennig sydd yn cael eu hamddiffyn rhag y fwyell!

Rwy'n ddeall mae Llywodraeth Lafur y Cynulliad diwethaf a orfododd pob sir yng Nghymru i edrych ar strwythur eu hysgolion cynradd, felly tal hi ddim i ambell i gefnogwr y Blaid Lafur i lyfu gên yn ormodol am y sefyllfa. Ond wedi dweud hynny rwy’n methu yn fy myw a deall pam bod cyngor Plaid Cymru Gwynedd wedi penderfynu ymateb i orchymyn y llywodraeth Lafur mewn modd mor eithafol.

Mae rhai agweddau o'r polisi a gyhoeddwyd ddoe yn gwbl annealladwy. Pam bod y cyngor wedi penderfynu cau Ysgol y Clogau? Mae gan y Clogau 39 o ddisgyblion ar ei lyfrau (nid y 25 mae'r cyngor yn honni). Mae Ysgol y Ganllwyd, sydd ag 20 o blant, ac yn yn nes at ei hysgol gynradd agosaf nag ydyw Ysgol y Clogau am ei gadw ar agor fel safle addysgol. A'i geisio ennill y frwydr trwy osod ysgol yn erbyn ysgol yw'r diben? Does dim synnwyr yn y peth!

Mae dwy ysgol gynradd Dolgellau ymysg yr ysgolion cynradd mwyaf yng Ngwynedd. Gan eu bod ar draws y ffordd i'w gilydd hwyrach bod synnwyr yn y syniad o'u huno yn weinyddol, ond mae eu cau a'u huno a'r ysgol uwchradd er mwyn creu un ysgol 3-16 oed yn orffwyll ac yn ymylu ar fod yn anfoesol.

Mae'r syniad o fynd i'r ysgol fawr yn gam bwysig yn natblygiad plentyn, mae'n rhan o dyfu fyny a derbyn cyfrifoldeb. Mae'r cam yma i'w dynnu oddi ar blant Dolgellau (ac, o bosib, plant Harlech hefyd). Pe bawn yn dad i blentyn 3 neu 4 oed byddwn yn anfodlon a'r syniad bod y bychan am fentro i fyd addysg mewn ysgol oedd yn cynnwys plant mawr, cyhyrog, ffiaidd eu tafodau a llawn hormonau 16 oed. Pe bawn yn gwr ifanc 16 oed ar drothwy dod yn oedolyn ni fuaswn am fynychu'r un ysgol a babanod 3 oed.

Mae cynlluniau Gwynedd yn ddrwg i addysg ac yn wleidyddiaeth farwol i'r Blaid. Mae'n rhaid i'r Blaid yng Ngwynedd taflu'r cynllun hurt yma allan ar y cyfle cyntaf un.

11/10/2007

Cydsyniad Tybiedig

Ar ddiwedd pob Sesiwn Lawn o'r Cynulliad mae aelod o'r meinciau cefn yn cael codi pwnc o ddiddordeb iddo / iddi mewn dadl fer. Dr Dai Lloyd gafodd y fraint ddoe, a'i bwnc oedd Cydsyniad Tybiedig ar gyfer rhoi organau.

Os digwydd i ddyn marw yn sydyn ond yn weddol iach - trwy ddamwain, dyweder - mae modd defnyddio nifer o ddarnau iach o'i gorff ar gyfer trawsblaniadau. Ar hyn o bryd mae'n rhaid i'r unigolyn cydsynio cyn ei farwolaeth i gael defnyddio ei organau neu mae'n rhaid i'w berthynas agosaf cydsynio ar ôl ei farwolaeth.

Cyn imi briodi, tra roedd fy nhad yn berthynas agosaf imi, roeddwn yn cario cerdyn rhoddwr. Mae'r hen ddyn yn credu bydda ddoctor, o weld y cyfle i achub 5 bywyd trwy aberthu un, yn dewis aberthu'r un bywyd yna yn hytrach na cheisio ei achub. Gan hynny mi fyddai'n gwrthod rhoi cydsyniad rhoi organ ar ôl farwolaeth un o'i blant. Rwy'n anghytuno, ond yn parchu ei farn - dyna paham yr oeddwn yn cario'r cerdyn.

Ers imi briodi rwy'n gwybod bod fy mherthynas agosaf bellach, Mrs HRF, yn gefnogol i roi organau - ond mae hi'n credu mai temtio ffawd yw cario cerdyn rhoddwr. Rwy'n anghytuno a hi hefyd, ond i barchu ei barn nid ydwyf yn cario cerdyn mwyach ac nid ydwyf ychwaith (am yr un rheswm) wedi cofrestru fel rhoddwr.

Mae Dr Lloyd yn awgrymu dylid newid y drefn. Yn hytrach na derbyn bod unigolyn yn gwrthod rhoi ei organau oni bai bod yna brawf o'i bodlonrwydd (cerdyn neu enw ar restr), sef y drefn bresennol; dylid derbyn bod unigolyn yn cydsynio i ddefnyddio ei organau ar gyfer trawsblaniad oni bai ei fod o, neu aelod agos o'i deulu, yn gwrthwynebu.

O ran rhoi organau bydda'r syniad o gydsyniad tebygol yn gwneud pethau yn haws i mi, ond, mae'r cynsail bydda'r fath drefn yn creu yn fy mhoeni. Mae'r syniad bod dyn yn cytuno oni bai ei fod yn anghytuno yn syniad gwrthun i'w tybio, ac yn arf peryglus i roi i wleidyddion (a gwleidydd yw Dr Dai bellach, yn hytrach na meddyg, cofier).

Mae modd cofrestru i roi organau yn wirfoddol trwy ymweld â'r wefan yma.

02/10/2007

3500 iaith ar fin farw

Diolch i Peter D Cox am y ddolen at yr erthygl yma yn National Geographic 18 Medi eleni:

Languages Racing to Extinction

Erthygl sy'n honni bydd dros hanner o ieithoedd cyfredol y byd wedi marw cyn diwedd y ganrif, a bod ieithoedd yn marw allan yn gynt nag ydy rhywogaethau.

Erthygl frawychus ond gwerth ei ddarllen.

28/09/2007

Gwarth Titwobble yn y Teulu

Pan ddaw'r copi newydd o Golwg i'r Tŷ 'ma mi fydd gennyf, fel arfer, rhyw sylw bachog i'w gwneud ar y blog am ei gynnwys gwleidyddol.

Mae hynny'n amhosibl heddiw gan fy mod am guddio fy mhen mewn cywilydd.

Yr wyf yn gwrido o weld y copi cyfredol! Ar y tudalen blaen ac eto ar dudalen 24 mae yna lun o fy nghyfnither hoff Olwen Levold. Roedd Mam Olwen nid yn unig yn fodryb imi ond yn athrawes ysgol Sul arnaf hefyd. Teulu Olwen oedd ochor barchus y teulu!

Roedd Olwen a fi yn arfer cyd fodio i gyfarfodydd o Gymdeithas yr Iaith a Mudiad Adfer efo'n gilydd ac yn arfer cynllwynio yn ein glaslencyndod i wirio holl broblemau'r byd

Ond ow! ac och! dyma Olwen yn ymddangos yng Ngolwg, ar ei newydd wedd, fel Teresa Titwobble o' Tool. Cywilydd a gwarth i'r teulu. A oes modd imi godi fy mhen mewn cymdeithas barchus eto gan wybod bod Titwobble yn y teulu?

I'r rhai ohonoch sy'n ymhyfrydu yn y fath ychafinas, bydd sioe Olwen Bei-Ling Burlesque i'w gweld yn Theatr y Chapter, Caerdydd ar Hydref 5ed a'r 6ed. Diolch byth mae yng Nghaerdydd ydyw ac nid yn Nolgellau!!!!!

21/09/2007

Clod, Dave Collins a'r Gymraeg

Mae erthygl olygyddol y rhifyn cyfredol o'r cylchgrawn Golwg yn awgrymu bod blogwyr gwladgarol Cymru wedi ennill rhyw fath o fuddugoliaeth fawr trwy ddiswyddiad Dave Collins.

Fel Sanddef a Welsh Ramblings, rwy'n methu gweld buddugoliaeth nac achos ymffrost yn y ffaith bod tad i deulu ifanc wedi ei roi ar y clwt am ddim byd mwy na mynegi sylw ar flog.

Er anghytuno yn chwyrn a barn Dave Collins rwy'n credu bod y ffordd y mae o wedi ei drin gan ei gyflogwyr yn warthus, yn llawdrwm ac yn gwbl anghyfiawn. Ac o ystyried mae plaid, honedig, y gweithwyr oedd y cyflogwr a'i diswyddodd mai'n brawf o ragrith a haerllugrwydd ymrwymiad y Blaid Lafur at hawliau gweithwyr.

19/09/2007

Cofio 1997

Un o'r pethau sydd yn mynd dan fy nghroen i wrth gofio 1997 yw'r honiad bod y rhai a methodd pleidleisio ar y diwrnod naill ai yn dawel yn erbyn datganoli, neu yn rhy ddi-hid i drafferthu pleidleisio.

Ar ddiwrnod y bleidlais cafodd fy Mam yng nghyfraith trawiad ar ei chalon, danfonwyd hi i'r ysbyty am chwech y bore, fe fûm i, fy ngwraig, chwaer fy ngwraig a fy mrawd yng nghyfraith yn yr ysbyty trwy'r dydd yn disgwyl y gwaethaf. Am hanner awr wedi deg y nos cawsom gwybod bod Mam wedi dod dros y gwaethaf a bod gobaith iddi gael gwellhad.

Dyna bump pleidleisiwr, pob un yn gefnogwyr datganoli, fel mae'n digwydd, na phleidleisiodd ar y diwrnod AM RESWM NAD OEDD DIM I'W GWNEUD A DIFATERWCH. Rwy'n siŵr bod hanesion tebyg ym mysg y gwrthwynebwyr hefyd.

Peidied neb honni mae difaterwch oedd y rheswm dros bob diffyg pleidlais!

Y Blaid a Democratiaid Lloegr

Yn union wedi etholiad 2005 mi ddanfonais bwt o lythyr at Elfyn Llwyd, arweinydd Seneddol Plaid Cymru San Steffan. Dyma ei gynnwys:

Annwyl Elfyn,

Er gwaethaf pob ymdrech i'w trechu, mae pobl "ar y stryd" yn dal i deimlo bod Plaid Cymru yn blaid "gwrth Seisnig" ac yn amherthnasol i wleidyddiaeth Prydain Fawr.

Gai awgrymu rhywbeth bach gellir ei wneud i newid rhywfaint ar yr agwedd yma? Rhywbeth gellir ei wneud yn syml heb gost, heb newid strwythur y Blaid a heb newid polisïau.

Mae yna blaid weddol newydd yn Lloegr - wedi sefyll am ddim ond yr ail dro, mi gredaf, yn yr etholiadau diwethaf, sef yr English Democrat Party. Yn wahanol i bleidiau cenedlaethol Seisnig o'r gorffennol dydy'r blaid yma ddim yn hiliol nac yn asgell dde eithafol. Ei nod yw ennill i Loegr Senedd gyda'r un grymoedd a Senedd yr Alban - trwy raid bydda ennill y nod yma yn rhoi'r un grymoedd i Gymru.

Trwy gydweithio tipyn bach gyda'r Blaid yma - gwahodd aelod i siarad yn y gynhadledd nesaf, cael aelod mewn ambell i gynhadledd i'r wasg ar y cyd gyda'r SNP - ffeirio hanner awr o gymorth canfasio - gellir rhoi neges seicolegol i bobl Cymru bod polisïau cyfansoddiadol y Blaid YN berthnasol i BOB rhan o wledydd Prydain ac yn bolisïau sydd â neges bositif ynddynt i Loegr a hawliau pobl Lloegr yn hytrach na'u bod yn wrth-Seisnig.


pob hwyl

Alwyn


Dyma'r ateb, siomedig cefais:

Annwyl Alwyn

Diolch am yr e-bost isod ac am dy sylwadau.


Fel mae'n digwydd rwyf wedi cael gwahoddiad i annerch Cynhadledd yr English Democrats Party ond mae eu syniadau nhw ar ddyfodol Ewrop yn gwbl wrthyn yn anffodus. Oherwydd hynny mae hi yn anodd iawn gen i ystyried cydweithio hefo nhw - ond fe gymeraf y pwynt yr wyt yn ei wneud.

Dymuniadau gorau.

Yn ddiffuant

Elfyn.


Rwy'n deall pwynt Elfyn, yr wyf innau yn anghytuno a nifer o bolisïau Democratiaid Lloegr hefyd. Ond onid pwrpas datganoli / annibyniaeth yw caniatáu i wledydd gwneud eu penderfyniadau eu hunain? Mae awgrymu bod rhaid i Genedlaetholwyr Cymru, yr Alban, Cernyw a Lloegr bod yn gytûn ar bopeth cyn cael cytundeb i gydweithio yn drewi o Unoliaeth imi!

Ta waeth, yr wyf yn falch o weld bod yr SNP yn llai cibddall nag ydy Elfyn Llwyd, a bod yr SNP wedi danfon gwestai i Gynhadledd y Democratiaid Seisnig dros fwrw'r Sul diwethaf. Rwy'n gobeithio yn arw bydd Plaid Cymru yn gweld y goleuni cyn bo hir!

16/09/2007

Gliniaduron y Blaid (eto)

Un o'r polisïau mwyaf gwreiddiol i'w gosod gerbron yr etholwyr yn ystod etholiadau mis Mai oedd polisi Plaid Cymru i gynnig gliniaduron i bob plentyn ysgol. Mae cynllun peilot ar gyfer y polisi yn rhan o gytundeb Cymru'n un, ond does dim son di bod hyd yn hyn parthed pa bryd bydd y cynllun peilot yn cychwyn.

Mae ysgol uwchradd ar ynysoedd Yr Hebrides wedi achub y blaen ar y Blaid trwy gynnig gliniadur i bob un o blant Ysgol Uwchradd Bowmor ar Ynys Islay. Hyd yn hyn mae'r cynllun wedi bod yn llwyddiannus ac yn boblogaidd iawn ymysg rhieni, y plant a'u hathrawon.

Un o'r cwynion gan y pleidiau eraill am gynllun y Blaid oedd y gost (fel arfer). Mae'r cynllun Albanaidd yn un llawer drytach y pen nag yr un a bwriadwyd gan y Blaid. Mae ysgol Bowmor wedi gwario £750 y disgybl er mwyn cael cyfrifiaduron a meddalwedd o'r safon uchaf. Ond er gwaethaf y gost roedd prifathro'r ysgol yn awgrymu bod y prosiect yn mynd i arbed llawer o arian i'r ysgol yn y tymor hir. Yn wir roedd o'n awgrymu ar Politics Scotland prynhawn 'ma bydd modd prynu cyfrifiaduron i ddisgyblion newydd y flwyddyn nesaf allan o hanner yr arbedion bydd yr ysgol yn gwneud ar ei fil ffotocopïo yn unig.

Mae'r cynllun yma yn yr Alban yn un i'r Blaid cadw llygad arno fel prawf bod rhai o'i syniadau ddim cweit mor wirion ag y mae rhai o wrthwynebwyr y Blaid yn awgrymu.

15/09/2007

Symyd o'r Bae i'r Gyffordd, da neu ddrwg?

Yn ôl tudalen blaen y rhifyn cyfredol o'r Cymro (14.09.07) mae Gareth Jones AC yn gandryll o herwydd y penderfyniad i ohirio'r cynllun i adleoli adrannau o'r Cynulliad Cenedlaethol i Gyffordd Llandudno am o leiaf dwy flynedd.

Rwy'n cytuno a llawer o gŵyn Mr Jones:

Mae angen i Gymru Gyfan elwa o ddatganoli ac mae'n rhwbio halen i'r briw yn yr ardal yma fod swyddi wedi mynd i Ferthyr Tudful a bod rhai i Aberystwyth ar eu ffordd

Rwy'n cydymdeimlo a llawer o rwystredigaeth Mr Jones bod y Cynulliad, unwaith eto, yn trin y gogledd mewn modd eilradd. Os yw'r Cynulliad, wir yr, am fod yn Gynulliad Cenedlaethol, mae'n rhaid iddi brofi i bobl, o bob parth o'n gwlad, mae nid Cynulliad Caerdydd mohoni!

Ond, mae gan nifer o bobl Conwy amheuon parthed cynllun y Gyffordd. Maent yn teimlo mae symud 600 o swyddi o Gaerdydd yw'r bwriad yn hytrach na chreu cyfleoedd i bobl leol.

Yr unig swyddi i bobl leol sy'n debygol o fod ar gael yn y Gyffordd bydd swyddi isel eu cyflog megis swyddi glanhawyr. Bydd y swyddi cyflog mawr i gyd yn cael eu cyflenwi gan Goloneiddwyr o Gaerdydd sy'n cael eu symud o'r ddinas i'r stics!

Siawns bod mymryn bach o ymyl arian i'r cwmwl o ohirio'r prosiect yn y Gyffordd. Sef y cyfle i bobl sir Conwy gwerthuso'r prosiectau i symud swyddi o Gaerdydd i Ferthyr ac Aberystwyth a chael gweld os ydynt yn cynnig mantais i bobl leol yn hytrach na'u bod yn ddim byd llai nag ymerfariad o symud cyrff o Gaerdydd i'r Gogledd.

13/09/2007

Dim Darlledu Cymraeg o Gynhadledd y Blaid

Mae Adam Price yn honni yn y rhifyn cyfredol o'r Western Mail mae Cynhadledd y Blaid eleni, sydd yn cychwyn yn Llandudno heddiw, bydd y gynhadledd bwysicaf yn hanes y Blaid erioed. Mae peth cyfiawnhad i froliant yr AS, dyma fydd y gynhadledd gyntaf yn ei hanes i'w cynnal gyda'r Blaid yn rhan o lywodraeth ein gwlad.

Er gwaethaf pwysigrwydd y Gynhadledd ymddengys bydd Golygydd Materion Cymreig y BBC (a blogiwr gwleidyddol Cymraeg y gorfforaeth) yn rhy brysur i'w fynychu. Ac, am y tro cyntaf imi gofio ers i'r sianel cael ei sefydlu, bydd dim un rhaglen o'r gynhadledd yn cael ei ddarlledu ar S4C.

Yr ateb i 'Luned

Yn ystod yr Eisteddfod Genedlaethol roedd Eluned Morgan yn pryderu am y ffaith bod cyn lleied o bobl Cymraeg eu hiaith yn cefnogi'r Blaid Lafur bellach. O dan nawdd Cymdeithas Cledwyn mae hi, Meri Huws (cyn Cadeirydd CyIG) ac Alun Davies AC am gynnal gweithgor ymchwil i geisio'r rhesymau pam bod y Cymry Cymraeg yn ymwrthod a Llafur.

Rwy’n' awgrymu bod Eluned a'i gweithgor yn holi Dave Collins, ymgeisydd Cyngor ar gyfer y Blaid Lafur ac un sy'n cael ei gyflogi gan Lafur yn y Cynulliad, er mwyn cael hyd i'r ateb.

Dyma farn Dave Collins am ddysgu'r Gymraeg mewn ysgolion:

Compulsory Welsh may also diminish young pupils enthusiasm for education and their confidence in their ability to master a subject. You cannot successfully teach a practically brain dead language to young children whose families don't want it revived or couldn't care less about it. It can only be dulling for them. Yet the education system is trying to do just that, under the ridiculous premise that everyone should be adopting a "Welsh identity" - and the obnoxious premise that they should be compelled to.

A oes rhaid i Eluned, Meri ac Alun ymchwilio ymhellach am y rheswm pam bod gymaint o Gymry Cymraeg yn casáu'r Blaid Lafur?

DIWEDDARIAD

Mae blog Keir Hardley bellach wedi ei ddileu. Ond mae sylwadau hurt Dave Collins i'w gweld o hyd mewn post ar flog Martin (lle gwnaed y sylwadau yn wreiddiol)

06/09/2007

Yr Ateb i Dlodi - Sioe Max Boyce?

Mae canran o'r arian Amcan Un sydd wedi ei roi gan y Gymuned Ewropeaidd er mwyn tynnu ardaloedd tlotaf Cymru allan o dlodi wedi ei gyfeirio at gynllun o'r enw "Cymunedau'n Gyntaf". Ond rwy'n methu gweld sut mae rhoi tocynnau rhad i weld cyngerdd gan Max Boyce o dan cynllun Cymunedau'n Gyntaf, yn cyfrannu tuag at dynnu Cymru allan o dlodi.

Rwy'n llongyfarch Max Boyce ar ei haelioni, personol, unigol o ganiatáu i fwy na'r nifer cyffredin a byddai'n manteisio ar gynllun Cymunedau'n Gyntaf i gael gweld ei sioe yn rhad.

Rwy'n siŵr bod y sioe yn wych (fel bydd pob un o sioeau Max) ond, a ydy Caernarfon yn gyfoethocach - yn ystyr wir fwriad Amcan Un - oherwydd bod cymaint o dlodion y dref wedi gweld sioe Max?

Gweler Hefyd:
Martin yn dwyn y clod am haelioni Max, fel cefnogaeth i gynllun gwantan y Blaid Lafur.

04/09/2007

Byddin Prydain?


Un o'r sylwadau hurt a glywir gan y gwrth Gymreig hyd at syrffed yw na fyddai modd i Gymru annibynnol cynnal byddin effeithiol.

Baner lluoedd arfog pa wlad sydd wedi bod yn chwifio ar draws tudalennau papurau Llundain trwy'r dydd heddiw felly?

01/09/2007

Yr Hen Newyddion Diflas

Mae Arch-Gwynwr Cymru, Gwilym Owen, yn honni yn y rhifyn cyfredol o'r Cymro bod newyddion S4C wedi aros yn ei hunfan er dechreuad y Sianel.

Gan fod 60% o'r newyddion heno yn ymwneud a digwyddiad a fu deng mlynedd yn ôl (marwolaeth hogan ddibwys), hwyrach bod gan yr hen rech blinach na fûm i erioed pwynt dilys!